10 ciekawostek o śledziu, które Cię zaskoczą

 

Pomimo jego niezaprzeczalnej sławy, wiele osób zna śledzia w dosyć wąskim kontekście – jako popularny element wigilijnej wieczerzy lub pyszną zakąskę. Tymczasem ta mała ryba kryje w sobie wiele tajemnic, które mogą zaskoczyć niejednego smakosza. Przygotuj się na fascynującą podróż po świecie śledzia i poznaj bliżej jeden z najpopularniejszych przysmaków kuchni bałtyckiej.
 

Król w srebrnej szaciejak wygląda śledź?

 

Śledź to niewątpliwie jedna z najbardziej znanych w Polsce ryb. Jednak większość z nas kupuje go w odsłonie gotowej do spożycia – w formie filetów w sosie czy rolmopsów octowych. Niewiele osób nie wie, jak naprawdę wygląda król polskich stołów!

Śledź wśród innych morskich stworzeń należy do ryb raczej niewielkich. Długość jego ciała wynosi zwykle około 30 cm, a podłużny, spłaszczony kształt nadaje mu niezwykle smukłego wyglądu. Charakterystyczne duże oczy zerkają na nas z bezłuskiej głowy, a jego barwa zależna jest od odmiany – od zielonkawej do niebieskoszarej. W dodatku śledź pokryty jest srebrzystą łuską, dzięki której prezentuje tak dostojnie.

 

śledzie

Śledzie bałtyckie a atlantyckiegdzie żyją śledzie?

 

Śledź atlantydzki jest gatunkiem, który występuje w wodach Atlantyku, Oceanu Arktycznego, aż do kanału La Manche i Morza Bałtyckiego. Młode osobniki zwykle żyją w płytkich wodach przybrzeżnych, natomiast dorosłe migrują na większe głębokości. Śledź bałtycki (inaczej sałaka), który zamieszkuje nasze rodzime wody, jest w istocie podgatunkiem oceanicznego krewniaka. Podobnie ma się sprawa w przypadku śledzi norweskich – te bowiem swoją nazwę zawdzięczają okolicom, w których są poławiane. 

Czy aby na pewno śledzie głosu nie mają?

 

Śledzie tworzą ławice – są to zatem ryby towarzyskie! Mogłoby się zdawać, że pokonują morską toń w absolutnej ciszy, ale nic bardziej mylnego. Okazuje się bowiem, że to rezolutne zwierzę opanowało unikatowy sposób komunikacji. Osobniki potrafią porozumiewać się między sobą za pomocą dźwięków wysokich wytwarzanych przez falowanie pęcherza pławnego. Naukowcy odkryli, że ryby informują się w ten sposób o lokalizacji stada.

ławica śledzi

Smukły a przy kościco je śledź?

 

Czy śledzie to wprawieni smakosze? Okazuje się, że dieta tych niewielkich stworzeń jest całkiem różnorodna. Zjadają głównie plankton, kryle i inne drobne organizmy wodne, ale nie stronią również od większych zdobyczy, takich jak narybek czy skorupiaki. Dzięki tak różnorodnej diecie tłusty śledź jest bardzo zdrowy i bogaty w wartości odżywcze, co sprawia, że warto włączyć go do swojego jadłospisu w miejsce ryb hodowlanych.

Jak długo żyją śledzie?

 

W czasie swojego życia śledź musi stawić czoła wielu wyzwaniom, w tym drapieżnikom, zmianom temperatury wody i wahaniom w dostępności pożywienia. Mimo tych wszystkich przeszkód ryba ta może osiągnąć wiek nawet 20-25 lat!

 

Śledź niejedno ma imięczym są matiasy, szmalcówki i uliki?

 

Długa tradycja jedzenia śledzia sprawiła, że ta szlachetna ryba doczekała się wielu pobocznych nazw, stosowanych przez wprawionych smakoszy. Chyba każdy słyszał o holenderskich matiasach – tym mianem określamy młode śledzie oceaniczne, które nie odbyły jeszcze tarła, a których mięso odznacza się szczególną delikatnością. Ich walory smakowe są tak doceniane, że z powodzeniem można spożywać je samodzielnie lub w towarzystwie ulubionych dodatków na kanapce.

Poza tym warto wspomnieć o piklingach – popularnych w kuchni niemieckiej śledziach wędzonych w całości z wnętrznościami – wraz z cennym mleczem oraz ikrą. O kiperach mówimy wtedy, gdy mamy do czynienia z przepołowionymi, osolonymi i wędzonymi kawałkami podanymi na gorąco. Natomiast śledź ulik to przeważnie marynowany, mniejszy i tłustszy osobnik z połowów dalekomorskich.

 

kanapka ze śledziem i jajkiem

Czy śledź to ryba o wyrazistym zapachu?

 

Świeży śledź pachnie morzem i jest uważany za pyszny składnik wielu dań w przybrzeżnych miejscowościach. Skąd więc niepochlebna łatka dania o nieprzyjemnej woni? Tłuste mięso szybko ulega zepsuciu. W dawnych czasach, gdy beczki z połowami transportowano w głąb lądu, ryby konserwowano wraz z wnętrznościami. Gdy tak przechowywany pokarm ulegał fermentacji, pojawiał się przykry zapach. Na szczęście, współczesne procesy przetwórcze pozwalają uniknąć takich problemów, a śledź nie musi się przed nikim wstydzić!
 

Śledź jako król postu

 

W czasach rozkwitu chrześcijaństwa, gdy przez niemal połowę roku zalecano spożywanie pokarmów postnych, ryby były prawdziwym wybawieniem dla miłośników mięsa. W 1429 roku podczas wojny stuletniej we francuskim Orleanie odbyła się nawet słynna bitwa o śledzie. Armia francuska bezskutecznie próbowała przechwycić angielski konwój z beczkami postnego pokarmu. Możemy się tylko domyślać, jak wysokie morale w czasie Wielkiego Postu zapewniły żołnierzom brytyjskim ulubione ryby śledzie!

Najdziwniejsza potrawa ze śledzia

 

Jeśli myślisz, że próbowałeś już wszystkiego, to musisz spróbować śledzia z czekoladą! To jeden z najdziwniejszych i najbardziej kontrowersyjnych przysmaków, który łączy w sobie aksamitny smak czekolady ze słonymi nutami ryby. Nie każdy może przekonać się do tej zaskakującej kombinacji smaków, ale ci, którzy spróbowali, twierdzą, że jest to naprawdę niezwykłe doznanie kulinarne. Tego typu danie doskonale wpisuje się w nurt eksperymentalnej kuchni, gdzie szukanie nowych i niebanalnych połączeń smaków jest na porządku dziennym.

Popularne przepisy ze śledziem

 

Ta uwielbiana tłusta ryba od wieków stanowi nieodłączny element kuchni polskiej. Nasze rodzime receptury najczęściej obejmują śledzie w śmietanie, w occie i marynowane w oleju. Polacy uwielbiają też przystawki z jego udziałem – w formie koreczków czy tatara. Ciekawą propozycją podania jest tradycyjny gdański przepis na śledzia po kaszubsku, gdzie ryba marynowana jest w ziołach, czerwonej cebuli i pomidorach. Więcej inspirujących pomysłów znajdziesz w naszym dziale kulinarnym “przepisy”.

Warto poznawać tajemnice śledzia. Ta niewielka ryba kryje w sobie wiele ciekawostek. Jest nie tylko smacznym składnikiem wielu dań, ale również bogatym źródłem wartości odżywczych. Zaskakuje różnorodnością smaków i form podania. Zaproś śledzia do swojej kuchni i przekonaj się sam/a!